2015: Het jaar van KOR

Met kerst achter de rug en de jaarwisseling in zicht wil ik jullie het verhaal vertellen over het kindeke KOR en het jaar 2015. Hoewel het Museum voor Kunst in de Openbare Ruimte opende op 2 mei 2015, begon het verhaal al veel eerder. Ik neem jullie mee op onze reis van eerste keren, thee en koek en tentoonstellingen.

Er was eens, heel lang geleden, in een ver oord hier vandaan … Nou, dat valt allemaal wel mee. Rond september 2013 was het Apeldoornse fotograaf Medea Huisman die de wens van de gemeente opving om kunst in de openbare ruimte van Apeldoorn onder de aandacht te brengen. In een boek, of in een app. Medea rook een kans en ging daarmee naar de man met de ideeën, vormgever en creative director Mark Kuiper. Ook hij zag er heil in en vond dat ze een creatief schrijver konden gebruiken. Hij kende er wel een: zijn goede vriendin Stephanie Tenda. Dat ben ik.

Een paar dagen na mijn enthousiaste ‘ja, ik wil’ konden we al woord omzetten in daad. In het weekend van 13 september zouden Vlaamse straatkunstenaars Gijs Vanhee en DZIA een muur beschilderen in de buurt van Klein Berlijn. Of ik ze wilde interviewen. ‘We zien wel wat we ermee doen.’ Meer voor mentale support dan voor de vrees dat ik ze niet zou verstaan, vroeg ik aarzelend: ‘Gaat er dan ook een tolk mee?’ Dit was de allereerste keer dat ik iemand zou interviewen.

Onze reis met KOR bestaat uit een heleboel eerste keren. Niemand van ons had ooit een museum opgericht. Heel gek. En ik had Medea nog nooit ontmoet. Dit gebeurde 2 oktober. Mark, Medea en ik kwamen bij elkaar om ‘kunst in Apeldoorn’ te bespreken en wie ons met dit project kon helpen. Medea en ik hadden al twee iemanden in gedachten voor de uitbreiding van de redactie: conceptueel kunstenaar Bas Fontein en Kunstgeschiedenis- en Literatuurafgestudeerde Myrthe Wesseling. Dat de sfeer er meteen al goed in zat, blijkt uit de mail die we naar ze stuurden.

 

thee en koek

 

Met thee en koek hadden we ze al om. Mark bedacht het museumconcept en Bas de naam. Medea had beeld van drie kunstwerken, dus de schrijvers konden gelijk aan de slag. Maar schrijven gaat nooit zonder onderzoek. Naast het individuele onderzoek van de schrijvers, stuurde Mark zijn stagiaire Lok-Yin Lau op pad om te onderzoeken wat de Apeldoorners vinden van kunst in de openbare ruimte. Dit onderzoek legde ze vast in film.

Dus we hadden een concept, een naam, beeld, en tekst. Wij konden ons project Museum voor KOR presenteren aan de gemeente. We nodigden Jasper van der Graaf uit en hij nam (voormalig) wethouder Olaf Prinsen mee. Daar zaten wij met z’n allen aan de tafel in Medea’s studio. Het was een fotostudio, maar het had net zo goed een TV-studio kunnen zijn. De pitch verliep zó soepel. ‘Het leek wel een TV show!’, was de reactie van onze gasten. En niets was ingestudeerd. Maar wat vonden ze van het idee? Geweldig. Fantastisch. Iedereen stuiterde van enthousiasme.

 

Pitch studio Medea

 

Ja, en dat was nog maar het begin. In 2014 breidde ons team uit met projectmanager Nanda Huisman, illustrator Brenda van der Graaf – van Rosmalen voor kunsteducatie, en voor de algemene en financiële zaken, Arjan Bouwmeister. In onze vrije uren werkten we aan onze ondernemingsplan. In de zomer hadden we een Facebookpagina, introduceerden we het museum aan het publiek tijdens het Toekomstfestival en lanceerden we onze website in samenwerking met Max.nl. In september waren we klaar om ons officieel een stichting te noemen en een maand later hadden we onze try-out tijdens Roots in the Woods.

‘Routes in the Woods’ was onze allereerste tentoonstelling: een korte kunsttour langs kunstwerken in het Beekpark, de Roggestraat, Vosselmanstraat en Nieuwstraat. De gidsen vertelden over kunstwerken als de buste van Van Kinsbergen, Edelwit (de wasmachines in de gevel bij Gigant) en Hert en Jager. We besteedden aandacht aan geschiedenis en lieten onze gastcurator aan het woord. Maar een echte hit was onze kinderactiviteit. Kinderen (groot en klein) verkleedden zich en namen plaats op de sokkel om zich te laten fotograferen als standbeeld. Het resultaat: een prachtige fotoreportage op onze Facebookpagina.

 

Routes in the Woods 01  Routes in the Woods 02  Routes in the Woods 03

 

2015. Het jaar waarin het museum officieel openging. Voordat het lintje doorgeknipt zou worden, moest er nog veel gebeuren. Wat is een museum zonder tentoonstelling? Geen museum. Dus Bas en ik maakten een audiotour ‘from scratch’. Of we dat al een keer eerder hadden gedaan? Nope. Maar dat is juist het leuke aan KOR: je bedenkt iets wat je wilt doen en dan voer je het uit. We kozen het station als start- en eindpunt, stippelden een route uit op de kaart en testten de route. Onderweg kwamen we meer dan genoeg kunstwerken tegen en we hebben de route een aantal keer aangepast. ‘Het is toch wel erg leuk om een stukje Grift mee te pakken.’ Toen we de selectie van de kunstwerken hadden besloten, kon de research beginnen. Omdat de tekst ingesproken zou worden, moesten we deze in spreektaal opschrijven. Gaandeweg ontwikkelden we het karakter Kor, een dakloze, een echte museumbewoner die de bezoeker bij de hand meeneemt in zijn leefomgeving. In de studio van een bevriende componist en geluidontwerper in Amsterdam namen we de audio op.

2 Mei 2015. Nu ging het gebeuren. Het museum gaat open. En ook de openingstentoonstelling OPEN. Naar deze dag hadden we toegewerkt. Maar als je zo gefocust bent op het produceren denk je er helemaal niet bij na hoe het publiek zal reageren op het eindproduct. Alles wat wij hadden gedaan en gemaakt werd met open armen ontvangen. Wat waren we trots. En dat zijn we nog steeds.

 

Jack knipt lint

 

Ook de begeleide audiotour was een succes. We hebben een aantal groepen mogen rondleiden, en of het nou heerlijk mooi weer was of dat het pijpenstelen regende, iedereen sprak lovend. ‘Wat een mooi initiatief.’ ‘Ik bekijk mijn woonplaats nu met andere ogen.’ ‘Ik woon hier al jaren, maar ik ben hier nog nooit geweest.’ Of: ‘Ik rijd hier altijd langs, maar dit is mij nooit opgevallen. Leuk om te weten!’

Dit zijn de reacties waarvoor wij het doen. Wij hadden dan ook geen seconde bedenktijd nodig toen Arjen Nicolaï van Markant ons vroeg een street art tour te organiseren tijdens het Street Art Festival in september. Bas bedacht dat we rappende rondleiders moesten regelen. Na een ietwat teleurstellende auditie was het ons toch gelukt twee fantastische rappers te regelen. Daniel Maksimov, beter bekend als Dani, en Robert van Andel waren de sterren van de tour. Als zij een performance geven, zie je ze letterlijk stralen. Ook wij straalden van geluk.

 

Rappende rondleiders

 

Zowel de audiotour OPEN als de Street Art Tour met onze rappende rondleiders zullen in het nieuwe jaar te beleven zijn. Maar een nieuw jaar betekent natuurlijk ook nieuwe tentoonstellingen. We hebben ze vanmiddag besproken, dus laat het vuurwerk maar komen, want wij zijn klaar om te knallen! Namens mijn collega’s van Museum voor KOR wens ik iedereen een gelukkig 2016!

– Stephanie Tenda